Warzywa i owoce zawierają m.in.:
- Kwas foliowy - potrzebny do prawidłowego wzrostu i pracy mózgu
- Potas - zapobiega utracie masy kostnej
- Witamina C - wzmacnia układ odpornościowy
Z uwagi na to, że dzieci zdecydowanie chętniej akceptują smak owoców niż warzyw, należy rozpocząć rozszerzanie diety od wprowadzenia warzyw, a dopiero później dołączyć owoce (około 2 tygodnie później, kontynuując podawanie warzyw). Warzywa najlepiej podawać wielokrotnie - tak aby dziecko miało możliwość je zaakceptować. Jeśli dziecko przyzwyczai się do smaku warzyw w okresie dzieciństwa, chętniej będzie po nie sięgało w późniejszym życiu. Warto zacząć od tych warzyw, które nie są słodkie w smaku, np. brokuły.
Kolejność wprowadzania konkretnych warzyw i konkretnych owoców ma zdecydowanie mniejsze znaczenie.
Forma podania warzyw i owoców zależy od wieku dziecka. Już w około 5-6. miesiącu życia można wprowadzić je do diety dziecka, ale w formie przecieranej lub papkowatej. Z uwagi na ryzyko wystąpienia ewentualnych reakcji nietolerancji pokarmowej ważne jest zachowanie odpowiedniego tempa rozszerzania diety dziecka. Nowe produkty należy wprowadzać stopniowo, czyli po jednym nowym produkcie, przykładowo (biorąc pod uwagę owoce) rozpoczynając od banana lub gruszki. Dopiero w 7-8. miesiącu życia można spróbować podać dziecku warzywo lub owoc w formie miękkich kawałków, surowych cząstek warzyw podawanych do rączki. Wraz z wiekiem dziecko powinno jeść coraz więcej warzyw i owoców w formie surowej. Urozmaiceniem tej formy może być sok warzywno-owocowy, zwłaszcza jeśli dzieci niechętnie spożywają surowe warzywa i owoce.
Każde z warzyw i owoców zawiera różny zestaw witamin i składników mineralnych, dlatego należy zwrócić uwagę aby dieta dziecka była urozmaicona. Najłatwiejszym sposobem jest po prostu zadbanie, aby na talerzu pojawiło się jak najwięcej warzyw w różnej barwie (w późniejszym okresie życia dziecka). Przykładowo: sałata na spód kanapki, kilka plasterków żółtej papryki i kilka plasterków świeżego ogórka, plasterek pomidora na wierzch kanapki posypanej szczypiorkiem lub kolorowa sałatka jako dodatek do obiadu.
Ważne:
- dodawaj warzywa i owoce do każdego posiłku dziecka
- zwróć uwagę o kolorystykę potraw: wybieraj warzywa i owoce różnego koloru, aby dbać o urozmaicenie diety, ale także o atrakcyjność potrawy dla dziecka
- staraj się wybierać warzywa i owoce sezonowe (mają największą wartość odżywczą)
- w okresie jesieni i zimy możesz skorzystać z mrożonek
- warzywa i owoce powinny być świeże, bez śladu zanieczyszczenia np. pleśnią
- przechowuj warzywa i owoce w odpowiednich warunkach
- bazą powinny być warzywa i owoce w formie surowej, urozmaiceniem może być sok warzywno-owocowy (zwłaszcza jeśli dziecko niechętnie spożywa warzywa i owoce)
- przyrządzaj potrawy z dodatkiem warzyw i owoców razem z dzieckiem. To ważne. aby dać dziecku dobry przykład.
mgr Klaudia Ruszkowska, Dietetyk Centrum Medycznego Damiana
