Jedni nazywają go z języka rosyjskiego bakłażanem, inny z francuskiego – oberżyną, choć znany jest również jako gruszka miłosna, jajko krzewiaste czy bakman. Jego prawidłowa nazwa botaniczna to z kolei psianka podłużna (Solanum melongena). Roślina ma swoje korzenie w Afryce, Egipcie, Arabii i Indiach, gdzie panują parne tropikalne i subtropikalne warunki klimatyczne. Współcześnie bakłażan jest rośliną globalną i można go zakupić w sklepach na całym świecie. Jego największe uprawy zlokalizowane są na Dalekim Wschodzie, nad Morzem Śródziemnym, w Ameryce Środkowej i w Chinach.Ach te kolory i kształty
Podobnie jak w przypadku większości roślin z rodziny psiankowatych, jadalną część bakłażana stanowi owoc, a właściwie jagoda. Istnieje wiele odmian bakłażana. Jego połyskująca skórka może mieć barwę białą, żółtą, pomarańczową, jednak najbardziej znane i charakterystyczne są odmiany o skórce ciemnofioletowej. Kształty bakłażanów są dość nietypowe – owalne, epileptyczne, okrągłe, maczugowate lub gruszkowate (najbardziej charakterystyczne). Niezależnie od rozmiaru, koloru czy kształtu, pod skórką oberżyny znajduje się soczysty, gąbczasty, białawy miąższ, w którym zawarte są małe, jasne, jadalne pestki. Bakłażany dostępne są przez cały rok, choć najsmaczniejsze okazy spotyka się w okresie naturalnych zbiorów, czyli od czerwca do września.
Właściwości odżywcze i zdrowotne
Bakłażan należy do najmniej kalorycznych warzyw (100 g miąższu dostarcza zaledwie 21 kcal) i podobnie jak inne warzywa jest bardzo dobrym źródłem potasu i błonnika pokarmowego. W mniejszych ilościach bakłażan zawiera również wapń, fosfor, magnez, beta-karoten, witaminy z grupy B i witaminę C. W medycynie ludowej bakłażan jest znany jako środek przeciwreumatyczny i przeciwdrgawkowy. Spożywanie go neutralizuje szkodliwy wpływ tłustych potraw i produktów na poziom cholesterolu we krwi, natomiast picie soku – ograniczenia uszkodzenia chromosomów komórek, co jest równoznaczne z działaniem przeciwnowotworowym. Mimo licznych zalet bakłażan ma również wadę, a mianowicie – jest ciężkostrawny. Po jego spożyciu mogą pojawić się wzdęcia i gazy. Z tego powodu nie jest on wskazany w diecie osób uskarżających się na dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.
W miłości i na talerzu
Bakłażany są dość neutralne w smaku, dlatego zaleca się łączenie ich z innymi warzywami. Przed przygotowaniem do obróbki termicznej należy pozbyć się występującej w nich naturalnej goryczki. W tym celu plastry bakłażana wystarczy oprószyć z obu stron solą i ewentualnie skropić sokiem z cytryny, pozostawić na 15 minut, po czym opłukać wodą i osuszyć papierowym ręczniczkiem. Tak przygotowane warzywo można smażyć, dusić i piec. Wcześniej jednak warto dodatkowo zamarynować porcje w zalewie z dodatkiem oliwy z oliwek, octu balsamicznego, sosu pomidorowego i przypraw. Oberżynę można również faszerować i zapiekać. Po ugotowaniu lub upieczeniu stanowi świetną bazę do przyrządzenia pasty i dipów.
Bakłażan jest podstawowym składnikiem wielu tradycyjnych dań – prowansalskiego ratatouille, greckiej musaki, arabskiej baba ghanoush czy rosyjskiego kawioru z bakłażana nazywanego również kawiorem biedaków. Z racji tego, że bakłażan uważany jest za afrodyzjak (stąd nazwa gruszka miłości), po potrawy z niego przyrządzone chętnie sięgają zakochani,
dr Joanna Anna Walczak
dr Aleksandra Czarnewicz-Kamińska
www.dieta.fit.pl
1
